با دیدن این علایم باید به ایدز شک کرد

با دیدن این علایم باید به ایدز شک کرد
«بیماری ایدز سه مرحله دارد؛ مرحله اول زمانی است که ویروس وارد بدن می ‏شود، فرد را مبتلا می‏ کند و عفونت حادی نشان می‏ دهد. پس از حدود چند هفته بیماری وارد مرحله نهفتگی می‏ شود. در مرحله نهفتگی بیمار یا حتی جامعه پزشکی از وجود ویروس در بدن خبر ندارند. این دوره، «دوره انتقال» نام دارد و اگر بیماری بتواند علائم هشداردهنده بیماری خود را جدی بگیرد و به پزشک مراجعه کند، با آزمایش‏ هایی که درخواست می‌شود، بیماری شناسایی می‏شود و تحت‌درمان قرار می‏ گیرد. خوشبختانه درمان‏هایی که امروزه برای بیماران مبتلا به ایدز وجود دارد، می‏تواند سالیان سال بیمار را زنده و سالم نگه‌دارد.»

اینها را دکتر منصوریان، دندان‌پزشک، متخصص بیماری‏های دهان و فک و صورت درباره علائم هشداردهنده دهانی بیماری ایدز می‏ گوید.
با دیدن چه علائمی در دهان باید به اچ‌آی‌وی/ ایدز شک کرد؟
همانطور که می ‏دانید بیماری ایدز سیستم ایمنی بدن را هدف قرار می‌دهد و آن را تضعیف می‏ کند. در واقع وقتی ویروس ایدز وارد بدن می ‏شود به سلول‏هایی که مسئول دفاع بدن هستند حمله می‏ کند و آنها را از بین می‏ برد. در نتیجه بدن به‌تدریج در برابر عوامل بیماری‏زا ضعیف می‏ شود و علائم بیماری در فرد بروز می‌کند. در دهان هم این اتفاق می‏ افتد. هر چند ممکن است با از بین رفتن تعدادی از سلول‏های دفاعی، بدن هیچ واکنش خاصی نشان ندهد و بیمار هم متوجه ابتلا به عفونت نباشد، اما وقتی تعداد بیشتری از سلول‏های دفاعی از بین می‏روند، برخی علائم در بدن ظاهر می شوند که ممکن است بسیار مشکوک و مبهم باشند.

البته علامت‏‏هایی هم در دهان بروز می‏ کنند. یکی از این علائم ظاهر شدن آفت‏هاست. البته آفت بیماری شایعی است و بسیاری از افراد در اثر استرس‏های روزانه به آن مبتلا می‌شوند اما وقتی آفت متعدد و چند بار در دهان ایجاد شود و دوره‏ های آن 6-5 یا 7 بار در ماه تکرار شود، اعمال فیزیولوژیک فرد را تحت‌تاثیر قرار دهد و با هیچ روشی نتوان آن را کنترل کرد، می‏ تواند علامت هشداردهنده بیماری ایدز باشد. در این صورت دندان‌پزشک بیمار را برای انجام برخی آزمایش‏های تکمیلی ارجاع خواهد داد تا علت بروز آفت‏های متعدد و مکرر پیدا شود. علت‏‏های متعددی باعث بروز این مشکل می‏ شود که یکی از آنها نقص سیستم ایمنی بدن است. توجه داشته باشید که از لحاظ ظاهری آفت‏های ناشی از نقص سیستم ایمنی کاملا شبیه آفت‏‏های معمولی هستند. تنها تفاوتشان مدت زمان طولانی بروزشان است که با هیچ روشی هم درمان نمی‏ شوند در حالی که آفت‏های معمولی بعد از چند روز کاملا از بین می ‏روند.

به جز آفت چه علائم دیگری وجود دارد؟
در اثر کاهش مقاومت سیستم دفاعی بدن ممکن است بیماری‏های قارچی در دهان ایجاد شوند. البته این بیماری هم نسبتا شایع است و افراد زیادی به‌خصوص کسانی که دندان مصنوعی دارند، افرادی که به هر دلیلی سیستم ایمنی بدنشان ضعیف شده است، افرادی که داروهای مختلفی مصرف می‏ کنند و... به آن مبتلا می ‏شوند اما اگر بیماری قارچی یا کاندیدیازیس مدت زمان طولانی در دهان بیمار باقی بماند و درمان‏های ضدقارچ مفید نباشند، دندان‌پزشک یا پزشک باید به بیماری‏هایی که می‏تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند، شک کند و درخواست آزمایش‏های تکمیلی‏ بدهد یا بیمار را به مراکز تخصصی‏ تر ارجاع دهد بنابراین به همه مردم توصیه می‏کنم در صورتی که در دهانشان ضایعات قرمز یا سفیدرنگی مشاهده کردند که با سوزش یا بدمزه شدن دهان همراه بود و مدت زمان زیادی طول کشید و درمان نشد، حتما برای بررسی علت به دندان‌پزشک مراجعه کنند.

آیا تبخال هم می ‏تواند یک علامت هشداردهنده باشد؟
تبخال هم یک بیماری ویروسی است اما انواع مختلف و خاصی دارد. نوعی از تبخال داخل دهان ایجاد می‏ شود و لثه را درگیر می‏ کند و باعث قرمزی و درد لثه می‏ شود. نوع دیگری از تبخال که به آن نوع عودکننده می‌گویند هم روی لب ایجاد می ‏شود و بسیاری از افراد به آن مبتلا می‏ شوند. این تبخال‏ها معمولا خیلی مهم نیستند و پس از مدت کوتاهی از بین می‏روند اما اگر تبخال داخل دهانی‌ای که با هیچ داروی ضدویروسی کنترل نشود، مدت زمان طولانی در دهان بماند و بیمار مکرر به آن مبتلا شود، می‌تواند نشانه این باشد که سیستم ایمنی بدن دچار مشکل شده است و پزشک باید با آزمایش‏هایی بررسی کند که آیا این مشکل از نقص سیستم ایمنی ناشی از بیماری‏هاست یا تهاجم ویروس اچ‌آی‌وی.

خونریزی از لثه‏ ها چطور؟
بیماری‏های لثه هم می‌توانند هشداردهنده باشند ولی برخی بیماری‏های لثه بسیار شایع‌اند و حدود 70 تا 80 درصد افراد جامعه به دلیل رعایت نکردن بهداشت و... به آنها مبتلا هستند؛ مثل خونریزی لثه‏ ها هنگام مسواک زدن، اما وقتی در سنین خاصی دندان‏های فرد به طورکلی یا در حد چند دندان همزمان با هم لق ‏شوند، لثه‏ ها بی‏ جهت و مکرر خونریزی ‏کنند یا قرمز باشند، باید این موضوع را جدی گرفت و به دندان‌پزشک مراجعه کرد.

علائم حتمی بیماری ایدز در دهان کدام‏ها هستند؟
با سرکوب سیستم ایمنی، علائم به‌تدریج در سرتاسر بدن ظاهر می‏شوند که دهان هم یکی از آنهاست. در این مرحله ضایعات سفیدرنگی در کناره ‏های دوطرف زبان به‌وجود می‏ آید. این ضایعات ارتباط بیشتری با بیماری ایدز دارند اما می‏توانند به دلایل دیگری هم ایجاد شوند بنابراین نمی‏توان قبل از مشاهده نتیجه آزمایش به طور قطع گفت وجود این ضایعات حتما دلیل ابتلا به بیماری ایدز است.
منبع :

هفته نامه سلامت

سیمرغ